TEFAS, Türkiye Elektronik Dağıtım Platformunun kısaltmasıdır ve Sermaye Piyasaları Kurulunun izni ile kurulur. Kuruluş amacı, piyasalarda faaliyet gösteren tüm yatırım fonlarına tek bir terminal üzerinden erişim imkânı sağlamaktır. Elektronik bir platform olan TEFAS üzerinden yerli-yabancı, bireysel veya kurumsal tüm yatırımcılar işlem yapabilir.
Amerika Birleşik Devletleri’nde yatırım yapmak isteyen yatırımcıların SP500 endeksine bakmaları ve yatırımlarını bu endekste bulunan şirketler üzerinden değerlendirmeleri genellikle söz konusu olan bir yöntemdir. SP500 endeksi en basit tanımıyla Amerika’da yer alan en büyük 500 şirketin yer aldığı bir listedir. SP500 içerisinde yer alan şirket hisselerine yatırım yapmayı tercih eden yatırımcıların SP500 hakkında bilgi sahibi olmaları ve bu endeksin her yıl değiştiğini bilmeleri faydalıdır. Bu yazıda bu endeks hakkında bilgilere yer verdik. Yazının devamından bu endeksle ilgili çok daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz.
SP500 Endeksi Nedir?
SP500, Amerika Birleşik Devletleri’nde öne çıkan 500 şirketten meydana gelen ve piyasa değeri ağırlıklı hisse senedi endeksine verilen isimdir. ABD borsa ve ekonomisinin geniş bir özeti durumunda olan SP500 endeksi on bir farklı sektöre ait şirketleri içeren bir endekstir. SP500, NASDAQ veya NYSE gibi Amerikan borsalarında yer alan 500 şirketin her yıl Standard&Poor adlı kredi değerlendirme kuruluşu komitesi tarafından oluşturulması sonucunda ortaya çıkar.
SPX500 olarak da adlandırılan endekse girebilmek için farklı kriterler söz konusudur. Amerika’nın en büyük 500 şirketi demek bu endeks için kesinlikle doğru bir tanımlama olmasa da Amerikan borsa trendlerinin ve borsa dalgalanmalarının takibini yapmaya en elverişli göstergeyi oluşturur. SP500 yeni hisse sorunlarını veya şirket birleşenlerini telafi etmek için şirketlerin sınırlarını belirler.
SP500 bir şirketler listesi oluşturduğundan doğrudan endekslere yatırım yapmak mümkün değildir. SP500’e yatırım yapmak için temel olarak iki farklı seçenek bulunur. Bu seçeneklerden ilki SP500’de yer alan bireysel hisse senetlerine yatırım yapmak iken diğer seçenek SP500 fonlarına yatırım yapmak üzerine tasarlanmıştır. Endeks fonlarına yatırım yapmak genellikle bireysel hisse senetlerine yatırım yapmaya göre daha az risk taşır.
SP500 Endeksi Kriterleri
SP500 endeksinde yer alabilmek için gerekli kriterler mevcuttur. Bunlar:
- Şirketin Amerika’da bulunması gerekliliği
- Şirketin piyasa değerinin en az 6.1 milyar dolar olması gerekliliği (Piyasa değerinin bağımsız değerlendirme sonucunda olması gereklidir)
- Şirket hisselerinin %50’si veya daha fazlasının halka arzının gerçekleştirilmiş olması
- Şirkete ait sabit varlıkların veya şirket gelirinin en az %50’sinin ABD sınırları içinde yer alması gerekliliği
- Art arda dört çeyrek boyunca şirketin pozitif kazanç sağlaması gerekliliği.
Bu kriterleri karşılayan Amerikan şirketleri SP500 içerisinde yer alabilir.
SP500 Nereden Alınır?
SP500 fonu almak için otomatik olarak endeks fonu almak üzere hesap ayarlaması yapılabilir. Otomatik bir işlem ayarlanacağından için hesap takibi yapılmak zorunda kalınmaz. Otomatik seçenekten yararlanmak istemeyenler için her zaman manuel işlem yapabilme olanağı da mevcuttur.
SP500’e direk yatırım yapılamaz, endeksin fonu ile SP’ye yatırım yapılabilir. SP500’e yatırım yapmak isteyenler SP500’de yer alan hisse senetlerini veya EFT’leri satın alabilirler. SP500, ABD’nin en önemli şirketlerini içeren bir liste olduğu için, Amerikan ekonomisinin ne durumda olduğunu anlamak konusunda yatırımcılara yol gösteren bir yapıya sahiptir. Yatırımcılar bu endeks aracılığıyla hisse senedi satın alabilirler.
SP500 Hisseleri Nasıl Alınır?
SP500 endeksi bir şirketler listesi olduğundan, şirketlerden hisse almak gibi direkt bir yatırım yapmak söz konusu değildir. Bununla birlikte SP500’e yatırım yapmanın farklı yolları mevcuttur. SP500’e yatırım yapmanın yollarından biri Standard & Poor's kuruluşuna yatırım yapmak gibi, bu endeksin fonuna yaptırım yapılabilir. Yatırım yapmanın bir başka yolu ise endeks içerisinde yer alan şirketlerin hisselerine yatırım yapmaktır.
SP500'de Hangi Hisseler Var?
SP500’de yer alan şirketlerin Amerikan şirketleri olması zorunluluğu bulunduğundan hisselerde Amerikan şirketlerine aittir. Listede yer alabilmesi için şirketlerin likidite ve karlılık açısından da belirli ölçülere sahip olması gerekir. SP500’de yer almanın bir şartı olarak şirketlerin hisse senetlerinin en az %10’unun halka açık olması da şarttır. SP500 endeksi, 500 farklı şirketin yer aldığı 500 hisse senedi içerir.
Bu endeks içerisinde yer alan bazı şirketlerin piyasaya farklı sınıflarda hisse senedi sürmesinden kaynaklı olarak sayılarda değişimler söz konusu olabilir. SP500’un performansı liste içerisinde yer alan en büyük şirketlerin hisse senetlerinin performansı doğrultusunda yönetilir.
Bu endeks içerisinde yer alan hisseler şunlardır:
- Apple Inc. (AAPL): %6,9
- Microsoft Corp. (MSFT): %6
- Amazon.com Inc. (AMZN): %3,8
- Alphabet Inc. A Sınıfı (GOOGL): %2.2
- Tesla Inc. (TSLA): %2,2
- Alphabet Inc. C Sınıfı (GOOG): %2
- Nvidia Corp. (NVDA): %1,7
- Berkshire Hathaway Inc. B Sınıfı (BRK.B): %1,7
- Meta Platforms Inc. (FB): %1,3
- UnitedHealth Group Inc. (UNH): %1,2 yer alır.
SP500 içerisinde yer alan sektörler arasında ilk sıralarda, %29.2 ile bilgi teknolojileri ve %13.3 ile sağlık sektörü yer alır.
Saat Kaçta Açılıyor?
Türkiye saatine göre SP500 endeksi açılış saati pazartesi günü 01:00’dir. Kapanış saati ise cuma günü 23:45’tir. Bu saat aralığında işlem gerçekleştirmek mümkündür.
Düşerse Ne Olur?
11 farklı sektörde faaliyet gösteren SP500 şirketleri arasında finans, sağlık, teknoloji ve enerji sektörleri de bulunur. Endekste bulunan şirketlerin kapitalizasyonları oldukça büyük olduğu için endekste yaşanabilecek bir düşüş sektörün komple olumsuz etkilenmesine neden olacaktır.
SP500 endeksi listesi her yıl güncellenir, buna rağmen endekste yerini koruyan bazı şirketler vardır. Bu şirketlerden bazıları şunlardır:
- Apple
- Amazon
- Microsoft
- Facebook
- JP Morgan Chase,
- Alphabet Inc. (Class C)
- Johnson & Johnson
- Exxon Mobil
- Procter & Gamble Company