Borsa Yatırım Fonu Nedir?

Borsa yatırım fonları (BYF), yatırımcılara birçok farklı varlık sınıfına kolay bir şekilde yatırım yapma imkânı sağlayan finansal araçlardır. Bu yatırım fonları; bünyesinde hisse senedi, tahvil, emtia veya diğer değerli kağıtları barındırır ve bu araçları içeren portföylerden oluşur. Yatırımcılara geniş çeşitlilik ve düşük maliyet avantajı sağlayan borsa yatırım fonları, yatırımcıların küçük parçalar hâlinde birçok farklı varlık sınıfına yatırım yapmalarını sağlar. Likidite açısından da yatırımcılara fırsat sağlayan bu fonlar, çeşitlendirme arayanlar için ideal seçeneklerdir. Bu fonlar kolaylıkla alıp satılabilmeleri açısından da caziptirler. Genellikle günlük olarak fiyatlanırlar ve profesyoneller tarafından yönetilirler. Düşük yatırım tutarları ile de yatırım yapma olanağı sağlayan bu fon, küçük yatırımcılar için de erişilebilirdir. Aynı zamanda risk yönetimi daha kolaydır ve yatırımcılara hızlı bir şekilde erişebilme imkânı da tanır.

Yatırımcıların küçük bütçelerle bile geniş varlık sınıflarına yatırım yapabilme fırsatı bulduğu bu fonda ayrıca yönetim ücretleri ve vergi avantajları gibi ek avantajlardan yararlanmak da söz konusu olabilir. Siz de bu yatırım fonlarına yatırım yapmayı düşünüyor ya da bu fonlar hakkında bilgi sahibi olmak istiyorsanız yazının devamında fonla alakalı ayrıntılara ulaşabilirsiniz.

Borsa Yatırım Fonu İşlemi Nasıl Gerçekleştirilir?

• Aracı kurum seçimi: Fona yatırım yapmak isteyen bir yatırımcı, ilk olarak bir aracı kurum seçer. Aracı kurum, yatırımcının alım-satım işlemlerini yapacağı yerdir. Aracı kurum seçimi, yatırımcının yatırım stratejisine, risk isteğine, komisyon ve ücret politikalarına dikkat etmesini gerektiren önemli bir adımdır.
• Fon seçimi: Yatırımcı, borsada işlem gören birçok farklı fon arasından kendi yatırım hedeflerine ve risk toleransına uygun olanı seçmelidir. BYF'ler, farklı varlık sınıflarına, sektörlere, bölgelere veya stratejilere dayalı olarak farklılıklar gösterebilir.
• Emir verme: Yatırımcı, seçtiği BYF için alım ya da satım emri verir. Alım emri vermek isteyen yatırımcı, aracı kuruma hangi BYF'yi ne kadar bir birim fiyatından ve hangi miktarda almak istediğini belirtir. Satım emri vermek isteyen yatırımcı ise hangi BYF'yi ne kadar bir birim fiyatından ve hangi miktarda satmak istediğini belirtir.
• Emrin yerine getirilmesi: Aracı kurum, yatırımcının verdiği emir doğrultusunda BYF alım veya satım işlemini gerçekleştirir. İşlem, borsa seanslarında veya piyasa koşullarına bağlı olarak anlık veya süreli emir türlerine göre gerçekleşebilir.
• Takip etme: BYF'ler, borsada sürekli olarak işlem görür ve fiyatları gün içinde değişebilir. Yatırımcı, yatırımını takip ederek BYF'nin performansını izleyebilir ve gerektiğinde alım-satım işlemleri gerçekleştirebilir ya da fon yöneticisinden yardım alarak bu işlemleri profesyonellere bırakabilir.
• Vergi ve ücretler: BYF'lerin alım-satım işlemleri vergi ve ücretlere tabi olabilir. Yatırımcı; aracı kurumun komisyon, yönetim ücreti, alım-satım ücreti gibi ücret politikalarını dikkate almalı ve vergi konularında uygun vergi danışmanlığı almalıdır.

Borsa Yatırım Fonunun Avantajları Nelerdir?

Borsa yatırım fonunun avantajları şu şekilde sıralanabilir:

• Her fon birçok şirketten ufak parçalar barındırdığından kolay bir şekilde portföyde çeşitlendirme yapma imkânı sağlar.
• Aktif olarak yönetilen tüm fonlar profesyoneller tarafından yönetilir. Profesyonellerin yaptığı değerlendirmeler yatırımdan daha fazla verim alınmasını sağlayabilir ve kayıpların önüne geçilebilir.
• Yüksek yatırım maliyetlerinden kaçınmak isteyenler için borsa yatırım fonu ideal bir seçenektir.
• Kolay erişime sahip olduğundan ötürü bir banka aracılığıyla bu fonlar satın alınabilir veya satılabilir.
• Likiditesi yüksek olduğundan ötürü rahatlıkla alınıp satılabilir.
• İstenilen bölge ya da sektördeki varlıklara yatırım yapılabilir.
• Uzun vadede beklentiyi karşılayabilecek yüksek getiriler elde edilebilir.
• Borsa yatırım fonu kolaylıkla takip edilebilir. Oluşan değişimler günlük olarak gözlemlenebilir ve yatırımlar bu doğrultuda şekillendirilebilir, günlük alım-satım yapılabilir.
• Birçok fonun ve EFT’nin yatırım maliyeti az olduğundan yine yüksek maliyetlerle yatırım yapmak istemeyenler için avantajlıdır
• Yatırımcılar aşırı zaman ve efor harcamadan uyumlu yatırım yöntemlerini kullanabilir. Bu sayede yatırımdan daha fazla verim alınması mümkün olur.

Borsa Yatırım Fonları ile Hisse Senetleri Arasındaki Fark Nedir?

Borsa yatırım fonları ve hisse senetleri, birçok yatırımcı tarafından tercih edilen yatırım araçlarıdır. Bu yatırım araçlarının arasında bazı önemli farklılıklar bulunmaktadır. Borsa yatırım fonları, birden fazla yatırım aracını içerir. Aynı zamanda kolektif olan bu yatırım araçları genellikle hisse senetleri ve tahviller gibi finansal araçlardan meydana gelir. Borsa yatırım fonları, birçok farklı yatırımcının fonlarına yatırım yapmasına imkân sağlarken ayrıca profesyonel bir portföy yöneticisi tarafından yönetilir.

Hisse senetleri, bir şirketin ortaklık payını temsil eden ve şirkete dair sahiplik payını ifade eden senetlerdir. Hisse senetleri, şirketin performansına göre değerlenmelerinin yanı sıra şirketin hisse başına değerini ve kârını yansıtan finansal araçlardır. Bu ikili arasındaki ilk fark portföy çeşitliliğine dayanmaktadır. Borsa yatırım fonlarında birden fazla yatırım aracı bulunur ve onlar daha geniş çeşitliliğe sahiptir. Fonlar; farklı ülke, sektör ya da varlık sınıfları kullanılarak çeşitlendirilebilir özelliktedir. Hisse senetleri ise yalnızca bir şirkete ait ortaklık payını temsil eder ve tek bir hisse senediyle sınırlı kalır. Borsa yatırım fonunda profesyonel bir portföy yönetimi olduğundan bahsetmiştik. Bu durum, hisse senetleri için geçerli değildir. Hisse senetleri yatırımcıların kendi kararları doğrultusunda şekillenir, yatırımcının isteğine bağlı olarak alınıp satılır, yani yatırımcı tarafından yönetilir. Borsa yatırım fonları, genellikle günlük olarak alınıp satılabilirler ve likidite açısından daha esnek bir yapıya sahiptirler. Hisse senetleri ise borsalarda işlem görür ve genellikle sadece piyasaların açık olduğu saatlerde alınıp satılabilirler. Ancak bazı hisse senetleri, düşük likiditeye sahip olabilir ve anında alım satım yapma imkânı sunabilir.

Yatırım fonları ile hisse senetleri arasındaki bir diğer fark da riske dayanır. Hisse senetleri genellikle daha fazla risk içerir çünkü borsa yatırım fonlarının aksine hisse senetlerinde çeşitlendirme yoktur. Şirketteki tüm koşullar hisse senedi üzerinde etkili olarak yatırımı zarara götürebilir. Borsa yatırım fonlarında ise çeşitlendirme yapılarak risk azaltılabilir.

Borsa yatırım fonu ve hisse senedi arasında maliyet farkı da bulunur. Borsa yatırım fonu, işlem maliyeti, yönetim ücretleri gibi maliyetleri barındırabilir. Hisse senetlerinde ise benzer şekilde alım satım komisyonları ve depolama ücretleri gibi maliyetler söz konusu olabilir. Dolayısıyla kıyaslama yapıldığında hisse senetleri daha düşük maliyete sahip olabilir. Hisse senetleri ve borsa yatırım fonları kâr açısından da kıyaslanabilir. Hisse senetlerinde şirkette kâr payı dağıtımı yapıldığında hisse sahipleri bundan yararlanabilir. Buna karşın borsa yatırım fonları, fonun portföyünde yer alan varlık sınıflarının getirilerine bağlı olarak değer kazanabilir ya da değer kaybedebilir, ancak doğrudan kâr payı dağıtımı yapmazlar.

Hisse senetleri, genellikle uzun vadeli bir yatırım stratejisini gerektirir çünkü hisse senetleri, kısa vadeli dalgalanmalara karşı hassas olabilir ve ani değer kayıpları yaşayabilir. Borsa yatırım fonları genellikle daha uzun vadeli yatırım stratejilerine uygun olabilir ancak likidite açısından daha esnek olduğundan dolayı orta vadede de sonuç verebilir. Borsa yatırım fonunun finansal durumunun veya performansının tek tek takip edilmesi gerekmez, bunu bir profesyonel yapar. Hisse senetleri için ise tam tersi geçerlidir, bu takiplerin yapılması gerekmektedir. Risk düzeyi ve vergi durumları açısından da bu iki yatırım aracı arasında farklar bulunur.