A
Arbitraj: Fiyat farklarından yararlanarak kazanç elde etme stratejisi.
Açığa Satış: Sahip olunmayan bir varlığın satışını ifade eder.
Aktif Pasif Yönetimi: Bankaların varlık ve yükümlülüklerini yönetme süreci.
Alfa (α): Bir yatırımın piyasa getirisinden ne kadar sapma gösterdiğini ifade eder.
Ana Para: Borcun veya yatırılan tutarın orijinal miktarı.
Anapara Koruma Amaçlı Fonlar: Ana parayı korumaya yönelik yatırım fonları.
Akreditif: Uluslararası ticarette kullanılan ödeme yöntemi.
Analitik Kredi Derecelendirme: Finansal riskleri ölçmek için yapılan analizler.
Aval: Bir senet veya bono için verilen garanti.
Amortisman: Bir varlığın zamanla değer kaybını ifade eder.
Açık Pozisyon: Henüz kapatılmamış bir işlem veya pozisyon.
Ara Dönem Finansal Raporlama: Şirketlerin yıl içinde belirli dönemlerde yayınladığı mali tablolar.
Arz Talep Eğrisi: Piyasalardaki fiyat ve miktar ilişkisini gösteren grafik.
Asimetrik Bilgi: Taraflardan birinin diğerine göre daha fazla bilgiye sahip olması durumu.
Alternatif Yatırım Araçları: Geleneksel olmayan yatırım ürünleri (gayrimenkul, hedge fonlar, vb.).
Ayrıştırılmış Dönem Analizi: Bir yatırımın farklı zaman dilimlerinde performansını ölçme yöntemi.
Adil Piyasa Değeri: Bir varlığın serbest piyasada alıcı ve satıcı arasında oluşan fiyatı.
Aktif Rasyo: Bankaların aktif büyüklüklerini ölçen bir oran.
Ayrık Getiri: Belirli bir zaman diliminde bir yatırımın sağladığı getiri.
Açık Hesap İşlemleri: Vadesinde ödenecek şekilde yapılan ticari işlemler.
B
Borsa İstanbul (BIST): Türkiye’nin ulusal sermaye piyasası.
BIST 100 Endeksi: Borsa İstanbul’daki en değerli 100 şirketin performansını ölçen endeks.
Bono: Kısa vadeli borçlanma aracı.
Broker: Alıcı ve satıcıyı bir araya getiren kişi veya kurum.
Basel III: Bankacılık sektöründeki sermaye yeterliliği düzenlemeleri.
Bağlantılı Piyasalar: Farklı piyasalarda oluşan fiyat ilişkileri.
Boğa Piyasası: Fiyatların yükseldiği piyasa durumu.
Beta (β): Bir varlığın piyasa riskine olan duyarlılığı.
Birincil Piyasa: Halka arz edilen menkul kıymetlerin ilk kez satıldığı piyasa.
Bölünme (Split): Hisse senetlerinin bölünerek fiyatın düşmesi.
Borçlanma Araçları: Tahvil, bono gibi borç temelli finansal araçlar.
Bilanço: Bir şirketin varlıklarını ve yükümlülüklerini gösteren mali tablo.
Borsa Fonları (ETF): Hisse senetleri gibi işlem gören yatırım fonları.
Baz Fiyat: Bir menkul kıymetin işlem görebileceği fiyat aralığının ortası.
Bağımsız Denetim: Şirketlerin mali tablolarını inceleyen üçüncü taraf hizmeti.
Bölgesel Pazarlar: Belirli coğrafi bölgelerde faaliyet gösteren piyasa türleri.
Bedelli Sermaye Artırımı: Şirketin hissedarlarından nakit karşılığı yeni hisse ihraç etmesi.
Bedelsiz Sermaye Artırımı: Şirketin sermayesini kâr veya yedeklerden artırması.
Büyüme Hedefli Fonlar: Sermaye kazancı sağlamak için tasarlanmış yatırım fonları.
C
Cari Açık: Bir ülkenin dış ticaret ve ödemeler dengesindeki açık.
CFD (Contract for Difference): Fark kontratı; türev piyasalarında bir yatırım aracı.
Çapraz Kur: İki yabancı para birimi arasındaki döviz kuru.
Corporate Bond: Şirketler tarafından ihraç edilen tahviller.
Call Option: Alım opsiyonu; türev piyasalarında kullanılır.
Carry Trade: Düşük faizli bir para biriminden borçlanıp, yüksek faizli bir para birimine yatırım yapma.
Ciro: Bir işletmenin belirli bir dönemdeki toplam geliridir.
Çıpa (Anchor): Bir ülkenin para birimini başka bir para birimine sabitlemesi.
CDS (Credit Default Swap): Borç temerrüt riskini sigortalayan türev araç.
Ceteris Paribus: Diğer koşullar sabitken anlamına gelir, ekonomi analizlerinde kullanılır.
Çekirdek Enflasyon: Gıda ve enerji fiyatlarının hariç tutulduğu enflasyon oranı.
Corporate Finance: Şirketlerin finansal planlama ve yönetim süreçleri.
Credit Rating: Bir ülke veya kurumun kredi değerliliğini gösteren derece.
Çift Dip Formasyonu: Teknik analizde kullanılan bir fiyat hareketi.
Çıkış Stratejisi: Bir yatırımın satışını veya tasfiyesini planlama süreci.
Çoklu Değerleme: Şirketlerin farklı yöntemlerle finansal değerinin hesaplanması.
Çarpan Analizi: Bir şirketin piyasa değerinin finansal performansa oranı.
Çevrimsel Hisse Senetleri: Ekonomik döngülerle birlikte fiyatı değişen hisseler.
Convertible Bond: Tahvilden hisse senedine dönüştürülebilen borçlanma aracı.
Ç
Çek: Bir ödeme aracı.
Çeşitlendirme: Yatırım riskini azaltmak için farklı varlıklara yatırım yapma stratejisi.
Çapraz Satış: Mevcut müşterilere ek ürün veya hizmet satışı.
Çift Dip Resesyon: Bir ekonominin iki kez ardışık daralma yaşaması.
Çoklu Endeks Yatırımı: Farklı endekslerden yararlanarak portföy oluşturma.
Çöküş: Bir varlığın fiyatındaki ani ve sert düşüş.
Çıkar Çatışması: Finansal kurumlar arasında tarafsızlığın tehlikeye düşmesi.
Çekirdek Sermaye: Bankaların sahip olması gereken minimum sermaye miktarı.
Çıkış Hedefi: Yatırımın planlanan getiri düzeyine ulaştığında satılması.
Çapraz Bağıntı Analizi: Farklı finansal enstrümanlar arasındaki korelasyonu analiz etme.
Çift Dip Formasyonu: Teknik analizde kullanılan bir fiyat dönüş formasyonu.
Çekim Yasası: Merkez bankalarının piyasa likiditesini artıran politikaları.
Çift Taraflı İşlem: Hem alım hem de satım işlemlerini içeren strateji.
Çıpa Fiyatlama: Fiyat istikrarı sağlamak için referans alınan fiyat.
Çıkış Vergisi: Yurtdışına sermaye çıkışını sınırlamak için alınan vergi türü.
Çek Devir Hızı: Ticari işlemlerde çek kullanımının sıklığı.
Çoklu Para Birimi Portföyü: Çeşitli döviz türlerinde varlıkların yer aldığı portföy.
Çevrimsel Yatırım Stratejisi: Ekonomik döngülerin farklı aşamalarına göre yatırım yapma.
D
Döviz Kuru: Bir para biriminin başka bir para birimi karşısındaki değeri.
Dönemsel Getiri: Bir yatırımın belirli bir dönem için sağladığı getiri oranı.
Devlet Tahvili: Devletin borçlanma amacıyla çıkardığı uzun vadeli borçlanma aracı.
Döviz Rezervleri: Bir ülkenin merkez bankası tarafından tutulan döviz varlıkları.
Duyarlılık Analizi: Bir varlığın değerinin değişen faktörlere tepkisini ölçme.
Değerleme Çarpanları: Şirket değerini ölçmek için kullanılan finansal oranlar.
Dış Ticaret Dengesi: Bir ülkenin ihracat ve ithalat arasındaki fark.
Düşük Riskli Yatırımlar: Güvenli liman olarak görülen varlık türleri (ör. Hazine bonoları).
Deflasyon: Fiyat seviyelerindeki genel düşüş.
Değer Artış Kazancı: Bir varlığın alım fiyatı ile satım fiyatı arasındaki farktan elde edilen kazanç.
Derecelendirme Notu: Bir ülkenin veya şirketin kredi değerliliğini ifade eden not.
Döviz Swapı: İki taraf arasında döviz birimlerinin takas edildiği sözleşme.
Dolarizasyon: Bir ekonominin yerel para birimi yerine dolar kullanması durumu.
Dağıtım Kanalları: Bir menkul kıymetin halka arz sonrası yatırımcılara ulaşma süreci.
Derinlik Analizi: Bir piyasanın likidite düzeyini ölçme yöntemi.
Dijital Para Birimi: Elektronik ortamda kullanılan dijital varlıklar (ör. Bitcoin).
Düzeltme (Correction): Piyasada yaşanan kısa vadeli fiyat düşüşü.
Değer Fonları: Piyasa değeri düşük, ancak potansiyeli yüksek varlıklara yatırım yapan fonlar.
Dayanak Varlık: Türev işlemlerin temel aldığı finansal enstrüman.
E
Enflasyon: Fiyat seviyelerindeki genel artış.
ETF (Exchange Traded Fund): Borsada işlem gören yatırım fonu.
Eşik Faiz Oranı: Faiz oranlarında ekonomik dengeleri etkileyen kritik seviye.
Eurobond: Uluslararası piyasalarda döviz cinsinden ihraç edilen tahviller.
Ekonomik Göstergeler: Bir ekonominin sağlığını gösteren veriler (ör. GSYH, işsizlik oranı).
Erken Ödeme Opsiyonu: Kredilerin vadesinden önce kapatılabilme seçeneği.
Emisyon: Para veya menkul kıymetlerin piyasaya sürülmesi.
Endeks: Belirli bir piyasanın performansını ölçen gösterge.
Etkin Piyasa Hipotezi: Tüm bilgilerin fiyatlara yansıtıldığı piyasa teorisi.
Elliott Dalga Teorisi: Teknik analizde kullanılan, fiyat hareketlerini dalgalara bölen teori.
Emsal Karşılaştırma: Bir varlığı benzer diğer varlıklarla karşılaştırarak değerleme.
Erişim Fonu: Birden fazla yatırım fonuna erişim sağlayan yatırım aracı.
Eşik Değer Analizi: Belirli bir ekonomik olayın gerçekleşme ihtimalini ölçme.
Ekonomik Modeller: Ekonomik davranışları açıklamak için kullanılan matematiksel modeller.
Emtia: Altın, petrol, tarım ürünleri gibi fiziksel varlıklar.
Eşik Seviyesi: Piyasa fiyatlarının önemli bir teknik seviyeye ulaşması.
Euroclear: Uluslararası tahvil ve menkul kıymet takası sağlayan kuruluş.
Etki Analizi: Bir olayın piyasalar üzerindeki etkisini ölçme.
Ekonomik Faaliyet Dönemi: Bir ülkenin ekonomik döngüsündeki belirli bir dönem.
F
Faiz Oranı: Borçlanma maliyeti veya yatırımlardan elde edilen getiri oranı.
Forward İşlemleri: İleri bir tarihte belirli bir fiyattan varlık alım veya satım anlaşması.
Finansal Kaldıraç: Yatırımların borç kullanılarak finanse edilmesi.
Fon Yönetimi: Yatırım fonlarının profesyonel kişilerce yönetilmesi.
Fiyat Kazanç Oranı (F/K): Bir şirketin piyasa değerinin kârına oranı.
Faiz Swapı: İki tarafın faiz ödemelerini takas ettiği türev işlem.
FOMC (Federal Open Market Committee): ABD Merkez Bankası'nın para politikalarını belirleyen komite.
Fiziksel Altın: Fiziksel olarak tutulabilen yatırım altını.
Fiyat Tavanı: Bir varlığın ulaşabileceği en yüksek fiyat seviyesi.
Fon Dağılımı: Yatırım portföyünün farklı varlık türlerine dağıtılması.
Fiyat Adımı: Bir menkul kıymetin işlem görebileceği minimum fiyat değişimi.
Fiyat Kanalı: Teknik analizde kullanılan, fiyat hareketlerini belirli bir bant içinde gösteren yapı.
Faiz Riski: Faiz oranlarındaki dalgalanmalardan kaynaklanan yatırım riski.
Finansal Analiz: Şirketlerin mali performansını değerlendirme süreci.
Fiziksel Teslimat: Türev piyasalarda işlem gören varlıkların fiziksel olarak teslimi.
Fiyatlamada İkilik: Piyasadaki bir varlığın farklı piyasalarda farklı fiyatlarla işlem görmesi.
Fonlama Maliyeti: Borçlanma veya yatırım maliyeti.
Faiz Duyarlılığı: Bir yatırımın faiz oranlarına olan tepkisi.
Fiyat Sabitleme: Belirli bir süre için sabit fiyat uygulaması.
J
J Curve (J Eğrisi): Başlangıçta kötüleşip sonra iyileşen ekonomik veya finansal göstergeleri ifade eder.
Joint Venture: İki veya daha fazla tarafın belirli bir projede ortaklık yapması.
Japon Mum Grafikleri: Teknik analizde kullanılan, fiyat hareketlerini gösteren grafik türü.
Junk Bond (Çöp Tahvil): Yüksek risk taşıyan ancak yüksek getiri sunan tahvil türü.
Jeopolitik Risk: Siyasi veya coğrafi olayların finansal piyasalar üzerindeki etkisi.
JPY (Japon Yeni): Japonya’nın resmi para birimi.
Just-in-Time Financing: İhtiyaç anında finansal destek sağlanması.
Joint Liability: Ortakların borçlardan müşterek sorumlu olduğu durum.
Jump Risk: Bir varlığın fiyatında ani ve büyük değişim yaşanması riski.
K
Kaldıraç: Borçlanma yoluyla yatırımları artırma stratejisi.
Kâr Marjı: Şirketin satışlardan elde ettiği net kâr oranı.
Kamu Finansmanı: Devletin gelir ve giderlerini yönetme süreci.
Kiralama Sertifikaları (Sukuk): İslami finans piyasasında kullanılan faizsiz tahvil türü.
Kurumsal Finansman: Şirketlerin sermaye yapısını ve finansmanını yönetme süreci.
Katılım Bankacılığı: Faizsiz finansal hizmetler sunan bankacılık türü.
Konut Kredisi: Ev alımı için sağlanan uzun vadeli kredi.
Küresel Likidite: Dünya genelindeki finansal piyasalarda mevcut olan likidite miktarı.
Kâr Payı: Şirketin hissedarlarına dağıttığı net kâr.
Küçük Yatırımcı: Az miktarda sermaye ile yatırım yapan bireysel yatırımcılar.
Kurumsal Yönetim: Şirketlerin şeffaf, adil ve sorumlu bir şekilde yönetilmesi.
Kambiyo Senedi: Dövizli işlemlerde kullanılan ödeme araçları.
Kredi Derecelendirme: Bir borçlunun kredibilitesini ölçen süreç.
Kısa Pozisyon: Bir varlığın fiyatının düşeceği beklentisiyle yapılan işlem.
Kıymetli Evrak: Belirli bir değeri ifade eden menkul kıymetler.
Kredi Riski: Borç alan tarafın ödeme yapamama ihtimali.
Kâr Hedeflemesi: Belirli bir getiri düzeyine ulaşmayı amaçlayan strateji.
Kâr Zarara Ortaklık: İslami finansal ürünlerde kullanılan ortaklık türü.
Katılım Endeksi: Faizsiz finans ilkelerine uygun hisselerin performansını ölçen endeks.
L
Likidite: Bir varlığın nakde dönüştürülebilme kolaylığı.
LIBOR (London Interbank Offered Rate): Uluslararası faiz oranı göstergesi (artık SOFR ile değiştiriliyor).
Likit Fonlar: Hızlı bir şekilde nakde çevrilebilen yatırım fonları.
Lisanslı Depo Sertifikası: Tarım ürünlerinin depolanmasına dayalı finansal araç.
Leasing (Finansal Kiralama): Bir varlığın kullanım hakkını kiralama yoluyla elde etme.
Limit Fiyat: Bir işlemde alım veya satım için belirlenen maksimum veya minimum fiyat.
Likidite Riski: Bir varlığın yeterli likiditeye sahip olmaması durumu.
Limit Emri: Bir varlığın belirli bir fiyattan alım veya satımını ifade eden emir türü.
Lojistik Yönetimi: Tedarik zincirindeki mal ve hizmet akışının finansal yönetimi.
Lot: Finansal piyasalarda işlem gören varlıkların standart birimi.
Likidite Piyasası: Yüksek işlem hacmine sahip piyasalar.
Lisanslı Broker: Belirli bir piyasa veya işlem için yetkilendirilmiş aracı.
Likit Risk Yönetimi: Likidite eksikliği riskine karşı alınan önlemler.
Lokal Tahvil: Yerel para birimiyle ihraç edilen tahvil türü.
Likidite Fazlası: Piyasada ihtiyaçtan fazla nakit bulunması durumu.
Limitli Satış Emri: Bir varlığın belirli bir fiyat seviyesine ulaştığında satış emri verilmesi.
Likidite Sağlayıcı: Piyasalarda likiditeyi artırmak için işlem yapan aktör.
M
Merkez Bankası: Bir ülkenin para politikasını yöneten kurum.
Menkul Kıymet Yatırım Fonu (MKYF): Yatırımcıların birikimlerini profesyonel yönetimle değerlendiren fonlar.
Maliyet Analizi: Bir iş veya yatırım için toplam maliyetin hesaplanması.
Manipülasyon: Piyasa fiyatlarını yanıltıcı şekilde etkileyen yasa dışı işlemler.
Minimum Getiri Garantisi: Belirli bir yatırım ürününde sağlanan asgari getiri güvencesi.
Müşteri Emri: Yatırımcı tarafından aracı kuruma verilen işlem talimatı.
Makroekonomik Gösterge: Ekonominin genel durumu hakkında bilgi veren veri.
Marjinal Getiri: Ek bir yatırım biriminin sağladığı ilave getiri.
Menkul Kıymetleştirme: Alacakların menkul kıymet haline getirilmesi süreci.
Montaj Kredisi: Büyük çaplı projelerin finansmanı için sağlanan kredi.
Mali Politikalar: Hükümetin vergi ve harcamalar yoluyla ekonomiyi yönlendirmesi.
Mevduat Faizi: Bankada tutulan mevduatın getirdiği faiz oranı.
Mevduat Sigortası: Banka mevduatlarını koruma altına alan sistem.
Maliyet Gelir Analizi: Bir projenin veya işlemin maliyet ve gelir dengesini analiz etme yöntemi.
Mevduat Türleri: Vadesiz, vadeli, döviz ve altın mevduat hesapları.
Mütekabiliyet: İki ülke arasında eşit hak ve yükümlülük sağlama ilkesi.
Marj Yönetimi: İşletmelerin kâr marjlarını optimize etme süreci.
Minimum Teminat: Türev işlemlerde gereken asgari teminat tutarı.
Mikro Finans: Düşük gelirli bireylere verilen küçük çaplı krediler.
N
Nominal Değer: Bir finansal varlığın üzerinde yazılı olan değeri.
Net Aktif Değer (NAD): Yatırım fonlarının toplam varlıklarının, yükümlülüklerden arındırılmış değeri.
Nakit Akışı: Bir şirketin belirli bir dönem içinde elde ettiği veya harcadığı nakit miktarı.
Nominal Faiz Oranı: Enflasyon etkisi dikkate alınmadan hesaplanan faiz oranı.
Net Kar Marjı: Şirketin net gelirinin toplam gelire oranı.
Nakit Piyasalar: Finansal araçların spot işlem gördüğü piyasalar.
Net Yabancı Varlıklar: Bir ülkenin dış varlıkları ile yükümlülükleri arasındaki fark.
Negatif Getiri: Bir yatırımın değer kaybetmesi sonucu oluşan zarar.
Nominal Gelir: Enflasyon dikkate alınmadan hesaplanan gelir miktarı.
Net Faiz Geliri: Bir finans kuruluşunun faiz gelirleri ile faiz giderleri arasındaki fark.
Nominal GSYH: Bir ülkenin piyasa fiyatlarıyla hesaplanan toplam üretim değeri.
Net Sermaye Pozisyonu: Bir şirketin varlıkları ile borçları arasındaki fark.
Nitelikli Yatırımcı: Belirli bir gelir veya varlık düzeyine sahip yatırımcılar.
Net Pozisyon: Bir yatırımcının toplam alım ve satım işlemleri arasındaki fark.
Nakit Getirisi: Belirli bir dönem sonunda nakit olarak elde edilen kazanç.
Nominal Fiyat: Bir varlığın cari piyasa fiyatı.
Net Döviz Pozisyonu: Bir şirketin döviz varlıkları ile yükümlülükleri arasındaki fark.
Nakit Rezervi: Şirketlerin veya bireylerin kolay erişebileceği nakit miktarı.
Net Varlık Değeri: Bir şirketin varlıklarının borçlardan arındırılmış toplam değeri.
O
Opsiyon: Belirli bir tarihte, belirli bir fiyattan alım veya satım hakkı veren türev araç.
Oynaklık (Volatilite): Bir varlığın fiyatında görülen dalgalanmaların ölçüsü.
Ortaklık Payı: Şirket sermayesindeki ortaklara düşen hisse oranı.
Otofinansman: Şirketlerin dış kaynak kullanmadan kendi kaynaklarıyla finansman sağlaması.
Overnight İşlemleri: Bir gün içinde başlayan ve ertesi gün tamamlanan işlemler.
Operasyonel Risk: İş süreçlerindeki aksaklıklardan kaynaklanan risk.
Oran Analizi: Şirket performansını ölçmek için kullanılan finansal oranlar.
Opsiyon Primi: Opsiyon hakkını satın almak için ödenen ücret.
Ortalama Maliyet: Bir varlığın toplam maliyetinin, toplam birim sayısına bölünmesiyle hesaplanan değer.
Opsiyon Vadesi: Opsiyon sözleşmesinin sona erme tarihi.
Ortak Girişim: İki veya daha fazla tarafın belirli bir projede iş birliği yapması.
Olağanüstü Hal Harcamaları: Beklenmedik durumlar için yapılan bütçe harcamaları.
Opsiyon Delta: Opsiyon fiyatının dayanak varlık fiyatındaki değişime duyarlılığı.
Opsiyon Gamma: Delta oranındaki değişimi ölçen metrik.
Orta Vadeli Tahviller: 1-5 yıl arasında vadeye sahip tahviller.
Olağan Dışı Getiri: Piyasa getirisinin üzerinde veya altında kalan yatırım getirisi.
Opsiyon Yazıcısı: Opsiyon sözleşmesini satan taraf.
Opsiyon Zinciri: Farklı vadelerdeki ve fiyatlardaki opsiyonların listesi.
Ortaklık Beyanı: Şirketin sermaye yapısı ve ortakları hakkında bilgi veren doküman.
P
Para Politikası: Merkez bankalarının para arzı ve faiz oranlarını düzenlemesi.
Piyasa Değeri: Bir varlığın güncel piyasa fiyatı ile toplam adedinin çarpımıyla elde edilen değer.
Portföy Yönetimi: Yatırımcıların varlıklarının profesyonel yönetimi.
Prim: Sigorta poliçesi veya opsiyon sözleşmesi için ödenen tutar.
Piyasa Riski: Bir varlığın fiyatında piyasa koşullarına bağlı olarak meydana gelen değişiklik riski.
Pozisyon Kapama: Bir yatırımcının açık işlemini sonlandırması.
Piyasa Yapıcı: Piyasada likidite sağlamak amacıyla alım-satım yapan aktör.
Parite: İki döviz arasındaki değişim oranı.
Pozitif Getiri: Bir yatırımın değer kazanması sonucu elde edilen kazanç.
Piyasa Derinliği: Bir piyasanın işlem hacmi ve likidite düzeyi.
Portföy Çeşitlendirmesi: Yatırım riskini azaltmak amacıyla farklı varlıklara yatırım yapma stratejisi.
Para Arzı: Bir ekonomide dolaşımdaki toplam para miktarı.
Proforma Bilanço: Tahmini mali durum gösteren bilanço türü.
Pasif Gelir: Aktif bir çaba gerektirmeyen, düzenli olarak elde edilen gelir.
Para Swapı: İki taraf arasında farklı döviz türlerinin takas edildiği sözleşme.
Piyasa Likiditesi: Bir varlığın hızlı ve kolay bir şekilde nakde çevrilebilme yeteneği.
Para Çekme Limiti: Banka veya finansal kurumların belirlediği günlük çekim miktarı sınırı.
Primli Tahviller: Nominal değerinden daha yüksek bir fiyata ihraç edilen tahviller.
Piyasa Etkinliği: Tüm bilgilerin fiyatlara yansıtıldığı piyasa durumu.
R
Reeskont: Vadesi gelmemiş ticari senetlerin merkez bankası tarafından iskonto edilmesi.
Repo: Geri alım taahhüdüyle yapılan kısa vadeli borçlanma işlemi.
Risk Yönetimi: Finansal kayıpları en aza indirmek için yapılan işlemler bütünü.
Risk Getiri Oranı: Bir yatırımın beklenen getirisi ile taşıdığı riskin oranı.
Rafineri Marjı: Rafinerilerin ham petrolü işleyerek elde ettiği kazanç oranı.
Riski Dağıtma: Yatırımları çeşitlendirerek riskleri azaltma stratejisi.
Rezerv Para: Merkez bankalarının döviz rezervi olarak tuttuğu para birimleri.
Revalüasyon: Bir ülkenin para biriminin değerinin artırılması.
Riskten Korunma (Hedging): Yatırım risklerini azaltmak için türev araçları kullanma.
Reel Faiz Oranı: Enflasyon etkisinden arındırılmış faiz oranı.
Reel Getiri: Enflasyondan arındırılmış yatırım getirisi.
Risk Primi: Yatırımcıların riskli bir varlığa yatırım yapmaları için talep ettikleri ekstra getiri.
Ralliden Çıkış: Piyasa fiyatlarının yükseldiği bir dönemde yatırım satışı yapma.
Risk Sermayesi: Yeni ve yenilikçi girişimlere yapılan yatırımlar.
Rekabetçi İhale: Devlet tahvillerinin piyasaya sürüldüğü ihale yöntemi.
Reel Sektör: Mal ve hizmet üreten ekonomik faaliyetler.
Rezerv Para Birimi: Küresel ticarette yaygın olarak kullanılan döviz.
Rating: Kredi derecelendirme kuruluşlarının verdiği güvenilirlik notu.
Risk Faktörleri: Bir yatırımın başarısını etkileyebilecek unsurlar.
S
Spot Piyasalar: Menkul kıymetlerin ve emtiaların anında teslimle işlem gördüğü piyasalar.
Swap: İki taraf arasında faiz, döviz veya diğer nakit akışlarının takas edildiği işlem.
Sukuk: İslami finansman prensiplerine uygun borçlanma aracı.
Sabir Getirili Menkul Kıymetler (SGMK): Faiz veya kupon ödemesi sabit olan menkul kıymetler.
Sabit Faizli Tahviller: Faiz oranı sabit olan tahvil türü.
Seans: Borsa işlemlerinin gerçekleştirildiği süre.
Stop Loss (Zarar Durdurma): Zararın belirli bir seviyede durdurulmasını sağlayan emir türü.
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK): Türkiye’de sermaye piyasalarını düzenleyen ve denetleyen kurum.
Spekülasyon: Yüksek risk taşıyan işlemlerle kâr elde etme çabası.
Sermaye Kazancı: Bir varlığın satışı sonucunda elde edilen kâr.
Sosyal Sorumluluk Fonları: Çevre, insan hakları gibi kriterlere uygun yatırımlar yapan fonlar.
Senyoraj Geliri: Devletin para basımından elde ettiği gelir.
Sermaye Maliyeti: Bir yatırımın finanse edilmesi için gereken maliyet.
Sıkı Para Politikası: Enflasyonu kontrol altına almak için uygulanan para politikası.
Sermaye Artırımı: Şirketin sermaye yapısını güçlendirmek için yapılan işlem.
Swap Faiz Oranı: Swap sözleşmelerinde kullanılan faiz oranı.
Standart Sapma: Bir yatırımın riskini ölçen istatistiksel bir değer.
Sıcak Para: Kısa vadeli sermaye akımları.
Sürdürülebilir Finansman: Çevresel ve sosyal etkileri dikkate alarak yapılan finansal işlemler.
Ş
Şirket Birleşmesi: İki veya daha fazla şirketin birleşerek tek bir yapı oluşturması.
Şarta Bağlı Opsiyon: Belirli bir koşul gerçekleştiğinde aktif hale gelen opsiyon türü.
Şirket Tahvili: Özel sektör şirketleri tarafından ihraç edilen borçlanma araçları.
Şirket Değerlemesi: Bir şirketin piyasa değerinin belirlenmesi süreci.
Şarta Bağlı İhracat Kredisi: İhracatçıya belirli koşullar altında verilen kredi.
Şeffaflık İlkesi: Finansal işlemlerin açık ve anlaşılır şekilde yapılmasını ifade eder.
Şirket Kârı: Bir şirketin faaliyetlerinden elde ettiği net kazanç.
Şahıs Şirketi: Tek bir kişi tarafından kurulan ve yönetilen şirket türü.
Şube Bankacılığı: Bankaların fiziksel şubeler aracılığıyla hizmet sunması.
Şirket Varlıkları: Bir şirketin sahip olduğu tüm değerler.
T
Tahvil: Orta ve uzun vadeli borçlanma aracı.
Türev Araçlar: Dayanak varlıklara bağlı finansal ürünler.
Teknik Analiz: Fiyat hareketlerini inceleyerek gelecekteki fiyat hareketlerini tahmin etme.
Temettü: Şirketin kârının hissedarlara dağıtılan kısmı.
Ters Repo: Belirli bir tarihte ve fiyatta geri satma taahhüdüyle yapılan işlem.
Takasbank: Türkiye’nin ulusal menkul kıymet takas ve saklama kuruluşu.
Tahvil Faiz Oranı: Tahvilin nominal değerine göre belirlenen yıllık faiz oranı.
Tavan Fiyat: Bir varlığın işlem görebileceği en yüksek fiyat seviyesi.
Tek Fiyat Sistemi: Tüm alım-satım işlemlerinin tek bir fiyat üzerinden gerçekleştiği sistem.
Tüketici Güven Endeksi: Tüketicilerin ekonomik durum hakkındaki görüşlerini ölçen endeks.
Toplam Aktifler: Bir şirketin sahip olduğu tüm varlıkların toplamı.
Tahakkuk Esaslı Muhasebe: Gelir ve giderlerin gerçekleşme zamanına bakılmaksızın kaydedildiği muhasebe yöntemi.
Tüketici Kredisi: Tüketicilere mal ve hizmet alımı için verilen kredi.
Tahmini Büyüme: Bir ülkenin veya şirketin gelecekteki ekonomik büyüme oranı.
Ters Korelasyon: İki değişkenin ters yönde hareket etmesi durumu.
Tüketici Enflasyonu: Tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki artış oranı.
Takas Riski: Finansal işlemlerin tamamlanmama riski.
Ticari Banka: Mevduat kabul eden ve kredi sağlayan finansal kurumlar.
U
Uluslararası Para Fonu (IMF): Küresel ekonomik istikrarı sağlamak için kurulan kuruluş.
Uluslararası Tahvil: Bir ülke dışında ihraç edilen tahvil.
Uyarlama Maliyeti: Bir işletmenin yeni düzenlemelere veya standartlara uyum sağlamak için katlandığı maliyet.
Uluslararası Rezervler: Bir ülkenin döviz ve altın varlıklarının toplamı.
Uzun Pozisyon: Bir varlığın fiyatının yükseleceği beklentisiyle yapılan işlem.
Uluslararası Ödemeler Sistemi (SWIFT): Küresel bankacılık sistemi için mesajlaşma ağı.
Uyarlamalı Beklentiler: Geçmiş verilerden yola çıkarak gelecekteki ekonomik beklentileri oluşturma yaklaşımı.
Uzlaşma Fiyatı: Vadeli işlemler piyasasında gün sonu için belirlenen fiyat.
Uluslararası Doğrudan Yatırım (FDI): Bir şirketin başka bir ülkede yatırım yapması.
Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS): Finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan uluslararası standartlar.
Uzun Vadeli Tahviller: Vadesi 5 yıl ve daha uzun olan borçlanma araçları.
Uluslararası Piyasa Likiditesi: Küresel piyasalarda işlem gören varlıkların likidite düzeyi.
Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşları: Fitch, Moody’s ve S&P gibi kuruluşlar.
Uluslararası Bankalararası Faiz Oranı (LIBOR): Bankalar arası borçlanma faiz oranı (SOFR ile değiştirildi).
Uluslararası Ticaret Dengesi: Bir ülkenin ihracat ve ithalat dengesi.
Uzun Vadeli Yatırımlar: En az bir yıl süresince elde tutulan yatırımlar.
Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO): Uluslararası standartları belirleyen kuruluş.
Uyarlanabilir Portföy Yönetimi: Yatırım stratejilerinin piyasa koşullarına göre değiştirilmesi.
Uzun Vadeli Getiri Eğrisi: Uzun vadeli faiz oranlarını gösteren grafik.
Ü
Ücret Enflasyonu: İş gücüne ödenen ücretlerin artmasıyla meydana gelen fiyat artışları.
Üretim Maliyetleri: Mal ve hizmetlerin üretiminde katlanılan toplam maliyet.
Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE): Üreticilerin mal ve hizmet fiyatlarındaki değişimi ölçen endeks.
Ülke Riski: Bir ülkenin ekonomik veya politik durumu nedeniyle meydana gelen finansal risk.
Üst Limitli Borçlanma: Borçlanmanın belirli bir seviyeyi aşmaması için koyulan sınır.
Üst Yönetim Tazminatı: Şirket üst düzey yöneticilerine ödenen ücretler.
Üretim Kapasitesi: Bir fabrikanın veya işletmenin belirli bir zaman diliminde üretebileceği maksimum ürün miktarı.
Üretim Talep Dengesizliği: Talep ve üretim arasında oluşan dengesizlik durumu.
Üretim Fonksiyonu: Girdi ve çıktılar arasındaki ilişkiyi ifade eden ekonomik model.
Ürün Çeşitlendirme: Bir işletmenin farklı ürün kategorilerine yatırım yapması.
Ürün Fiyatlandırma: Bir ürünün piyasa fiyatının belirlenmesi süreci.
Üretim Yatırımları: Yeni üretim tesisleri veya ekipmanlarına yapılan yatırımlar.
Üçgen Formasyonları: Teknik analizde kullanılan fiyat hareketlerini gösteren şekiller.
Üretim Süresi: Bir ürünün üretiminin tamamlanması için gereken süre.
Üretken Sermaye: Gelir yaratma amacıyla kullanılan varlıklar.
Ülke Kredi Derecesi: Bir ülkenin borçlarını ödeme kapasitesini ölçen kredi notu.
Üst Limit Getirisi: Belirli bir yatırımın sağlayabileceği maksimum kazanç oranı.
Ürün Marjı: Ürün satış fiyatı ile üretim maliyeti arasındaki fark.
V
Vadeli İşlemler: Belirli bir tarihte, belirli bir fiyattan varlık alım veya satımını ifade eden sözleşmeler.
Vergi Gelirleri: Devletin topladığı tüm vergilerden elde ettiği gelirler.
Varlık Yönetimi: Finansal varlıkların profesyonel olarak yönetilmesi.
Vade Farkı: Vadeli ve peşin ödeme arasındaki fiyat farkı.
Varlık Değerleme: Bir varlığın piyasa değerinin hesaplanması süreci.
Volatilite: Piyasa fiyatlarındaki dalgalanma düzeyi.
Vadeli Mevduat: Belirli bir vade süresince bankada tutulan ve faiz getirisi sağlayan mevduat türü.
Vergi Avantajı: Belirli yatırım araçları veya işlemler üzerinden alınan vergi teşviki.
Varlık Fonları: Devletin sahip olduğu finansal varlıkların yönetildiği fonlar.
Vadeli Faiz Oranı: Vadeli işlemlerde kullanılan faiz oranı.
Verim Eğrisi: Farklı vadelerdeki faiz oranlarının eğrisini gösteren grafik.
Vergi Kaçakçılığı: Yasal olmayan yollarla vergi yükümlülüğünden kaçma durumu.
Vadeli İşlem Sözleşmesi: Belirli bir tarihte yapılacak bir işlem için önceden yapılan anlaşma.
Varlık Çeşitlendirme: Yatırımları farklı varlık sınıflarına yayarak riski azaltma stratejisi.
Vergi Cennetleri: Çok düşük veya sıfır vergi oranları sunan ülkeler.
Vergi Matrahı: Üzerinden vergi hesaplanan gelir veya kazanç tutarı.
Vadeli Tahviller: Vadesi belirli bir süre sonunda dolan borçlanma araçları.
Vergi Riski: Vergi oranlarındaki değişikliklerin yatırımcı üzerindeki etkisi.
Varlık Likiditesi: Bir varlığın nakde dönüştürülme hızı.
Y
Yatırım Fonu: Birçok yatırımcıdan toplanan sermayeyi yöneten yatırım aracı.
Yeniden Yapılandırma: Borç veya varlıkların yeni bir düzene göre düzenlenmesi.
Yatırımcı Profili: Bir yatırımcının risk toleransı, gelir durumu ve yatırım hedefleri.
Yıllık Faiz Oranı: Bir yıl boyunca kazanılan veya ödenen faiz oranı.
Yatırım Riskleri: Belirli bir yatırımın başarısını etkileyebilecek faktörler.
Yeniden Değerleme: Bir varlığın piyasa değerine göre tekrar değer biçme süreci.
Yatırım Araçları: Hisse senetleri, tahviller, emtialar gibi yatırım yapılan ürünler.
Yapılandırılmış Ürünler: Farklı finansal araçların bir araya getirilmesiyle oluşturulan yatırım ürünleri.
Yurtdışı Piyasalar: Uluslararası menkul kıymetlerin işlem gördüğü piyasalar.
Yatırım Hesabı: Yatırımları yönetmek için açılan banka veya aracı kurum hesabı.
Yatırım Teşvikleri: Devlet tarafından yatırımcıları teşvik etmek amacıyla sunulan avantajlar.
Yatırım Getirisi: Bir yatırımın sağladığı toplam kazanç.
Yapılandırılmış Finansman: Karmaşık borçlanma araçları kullanılarak oluşturulan finansman.
Yüksek Getirili Tahviller: Yüksek risk taşıyan, ancak yüksek getiri sunan tahviller.
Yeniden Finansman: Daha uygun koşullarla mevcut borçların yeniden yapılandırılması.
Yatırım Portföyü: Bir yatırımcının sahip olduğu tüm finansal varlıklar.
Yabancı Sermaye: Bir ülkeye dış kaynaklardan gelen yatırımlar.
Yatırım Danışmanlığı: Yatırımcılara finansal kararlarında rehberlik eden hizmet.
Z
Zorunlu Karşılık: Bankaların Merkez Bankası'nda tutmak zorunda oldukları rezerv miktarı.
Zaman Ağırlıklı Getiri: Bir yatırımın getirisini zaman faktörünü dikkate alarak hesaplama yöntemi.
Zarar Durdurma Emri (Stop Loss): Zararı sınırlamak için kullanılan emir türü.
Zayıf Piyasa Hipotezi: Tüm geçmiş bilgilerin fiyatlara yansıdığı piyasa durumu.
Zararla Çıkış: Bir pozisyonun zararla kapatılması.
Zincirleme Endeks: Verilerin sürekli olarak bir önceki döneme göre oranlanarak hesaplanması.
Zamansal Risk: Bir işlemin belirli bir süre içinde tamamlanamamasından kaynaklanan risk.
Zenginleştirilmiş Yatırım Fonları: Yüksek çeşitlilik sunan ve farklı varlıklara yatırım yapan fon türleri.
Zorunlu Depozito: Kredi anlaşmalarında belirli bir teminat tutarının yatırılması gerekliliği.
Zaman Dilimi Riski: Farklı ülkelerdeki piyasa saatlerinden kaynaklanan işlem riski.
Zaman İçinde Ortalama Getiri: Bir yatırımın farklı dönemlerde sağladığı getirilerin ortalaması.
Zararı Karşılayan Sigorta: Finansal işlemlerde kayıpları güvence altına alan sigorta türü.
Zorunlu Teminat: Vadeli işlemlerde işlem açmak için gereken minimum teminat tutarı.
Zamanlama Hatası: Yatırım kararlarının yanlış zamanda alınmasından kaynaklanan kayıplar.
Zaman İçinde Fiyat Analizi: Belirli bir varlığın fiyat hareketlerini zaman bazında inceleme yöntemi.
Zorunlu Katılım Fonları: Emeklilik sistemine katılmak için zorunlu olarak oluşturulan fonlar.
Zayıf Yatırım Stratejisi: Piyasa ortalamasının altında performans gösteren strateji.
Zamanlamaya Dayalı Ticaret: Fiyat hareketlerini önceden tahmin ederek yapılan işlemler.
Zamanında Ödeme İndirimi: Erken ödemelerde sunulan indirim.