Dijital varlık son zamanlarda sıklıkla bahsedilen bir kavram olmasının yanı sıra dijital dünyada kullanıcıların sahip olduğu tüm değerleri ifade eden bir kavram olarak kullanılmaktadır. Teknolojinin her geçen gün gelişmesine bağlı olarak sahip olunan dijital varlıkların çeşitlilikleri artmaktadır. Web sitelerinden, ses dosyalarına, görsellere ve dijital cüzdanlara kadar geniş bir ağ içinde yer alan dijital formdaki varlıkların yönetilmesi ve korunması önemli bir konudur.
Teknolojinin gelişimi akıllı telefonların, tabletleri, akıllı saatlerin ve dizüstü bilgisayarlarının gelişmesine ve günlük hayatın ayrılmaz bir parçası haline gelmesinin yolu açtı. Günümüz insanı tüm iş ve sosyal süreçlerini bu tür teknolojik aletleri kullanarak planlamakta ve çözüme ulaştırmaktadır. Teknolojinin geldiği noktada eski alışkanlıkların yerini yenilerinin alması da kaçınılmaz olmuştur. Birkaç tıkla sonuçlanabilen işlemler yapmaya alışan kişiler, eski alışkanlıkların yeni ve teknolojik çözümlerle değiştirmektedir.
Alışveriş yapma alışkanlığı ve yapılan ödeme yöntemi de teknolojinin gelişmesi ile dijital dünyaya taşınmıştır. Birkaç basit tıklama ile satın alım yapabilen günümüz tüketicisi fiziksel bir kredi kartına sahip olmadan bu cüzdanlar ile kolayca ödeme yapmaya başlamıştır. Elektronik cüzdanlar genellikle bir uygulama üzerinden çevrimiçi ödeme yapmaya yarayan araçlardır. Kullanışlı ve güvenli oldukları için dijital cüzdan kullanarak ödeme yapan kişi sayısı her geçen gün artmaktadır.
Dijital Cüzdan Nedir?
Dijital cüzdan veya elektronik cüzdan, bağlı herhangi bir cihazda çalışan ve finansal işlem yapmaya yarayan uygulamalardır. Çevrimiçi ödeme aracı olarak, banka ve kredi kartlarının sanal sürümlerini güvenli bir şekilde saklayarak kullanıcıların ödeme yapmasına yardımcı olur. Elektronik cüzdan kullanırken bilgilerinizi her seferinde girmenize veya fiziksel bir kart taşımaya gerek duyulmaz.
Elektronik cüzdanlar, fiziksel cüzdanların elektronik versiyonlarıdır ve fiziksel olarak bir kart veya nakite ihtiyaç duymadan ödeme yapmaya yararlar. Akıllı telefonlardan, dizüstü bilgisayarlardan veya uyumlu olan dijital cihazlardan dijital cüzdana erişilebilmektedir. Birden fazla kart bilgisini barındırabilen elektronik cüzdanlar, yaşanan kart karmaşıklığını da önlerler.
Elektronik cüzdanlar genellikle ödeme yapmayı kolaylaştıran kredi ve banka kartı bilgilerini bulundurduğu gibi, uçak bileti, konser bileti ve sadakat programları kartları gibi bilgileri de saklayabilir. Böylece kullanıcılar ihtiyaç duydukları anlarda gerekli bilgilere kolaylıkla ulaşabilirler.
Dijital dünyanın bir parçası olan cüzdanlar, plastik kullanımını azalttığı için çevre dostu bir yapıya da sahiplerdir.
Dijital Cüzdanın Kullanım Alanları
Satın alma, doğrudan bir kişiye para gönderme, seyahat veya konser biletlerine erişme gibi farklı kullanım alanlarına da sahip olan bu cüzdanlar, mobil olmayan dizüstü bilgisayarlarında da kullanılabilir. Dizüstü bilgisayarından elektronik cüzdanına erişmek isteyen kullanıcının oturum açması ve parolasını girmesi gerekmektedir. Bu şekilde dizüstü bilgisayarlardan da çevrimiçi alışveriş yapmak mümkün olmaktadır.
Hızlı ve güvenilir bir ödeme yöntemi olarak, fiziksel karta ihtiyaç duymadan, elektronik cüzdanla ödeme almayı kabul eden tüm perakende işletmelerde ve çevrimiçi alışverişlerde rahatlıkla kullanıma uygun olarak tasarlanan elektronik cüzdanlar, temassız ödeme yapmayı sağladığı için pandemi sonrası artan bir kullanım alanına sahiptir.
Dijital Cüzdanlar Nasıl Çalışır?
Elektronik cüzdanlar, ödeme ayrıntılarının bulunduğu bir banka hesabından işlemin yapılacağı satıcı terminaline bağlanmak için bir yazılım kullanır.
Çoğu elektronik cüzdan akıllı cihazlara eklenebilen bir uygulama ile kullanılmaktadır. Akıllı cihazların temassız işlem yapabilen terminallere yakından tutulması sonucunda bilgi alışverişi sağlanarak ödeme işlemi de yapılmış olur. Ödeme işlemini tamamlamak için parmak izi, parola veya yüz tanıma yollarından biri kullanılarak kimlik doğrulaması yapılması gerekmektedir.
Farklı uygulamalar farklı türlerden erişime olanak sunar. Çevrimiçi ödeme, temassız mağaza içi ödeme, geri ödeme ve bazı durumlarda da ATM'lerden para çekme işlemine izin veren elektronik cüzdanlar mevcuttur.
Mobil cihazların kablosuz bağlanma özelliğinden yararlanan cüzdanlar, QR kodları, NFC ve MST’leri kullanırlar.
Dijital Cüzdan Türleri
Elektronik cüzdanlar farklı yönlerini öne çıkararak rakiplerinden sıyrılmayı amaçlarlar. Google’ın elektronik cüzdanı Google Wallet para eklemenize olanak tanıyarak Google ödemelerini kabul eden mağazalarda ve internette bu parayı kullanmanızı sağlar.
Bu cüzdanların en çok bilinen türleri:
- Cash App
- Apple Pay
- Google Wallet
- Samsung Pay
- PayPal
- Venmo
- AliPay.
Nasıl Kullanılır?
Pratik ve hızlı işlem yapmaya elverişli olması bu cüzdanların en büyük avantajını meydana getirir. Fiziksel cüzdanının unutulması gibi karşılaşılabilecek kötü durumlarda bu cüzdanlar hızlı ve güvenli bir ödeme yöntemi olarak öne çıkar. Günümüzde işletmelerin çoğu elektronik cüzdan ve temassız kartlarla ödeme almayı sağlayan güncellenmiş terminaller kullanarak müşterilerine farklı ödeme yöntemleri sağlamaktadır.
Elektronik cüzdanlar ile çevrimiçi alışveriş yapılabilir. Bilgilerinin her seferinde doldurulmasına gerek kalmadan sadece birkaç tıkla kolay bir şekilde ödeme yapılabilir. Akıllı cihazlar kullanılarak istenilen her an ve her yerde ödeme yapma olanağı sağlayan elektronik cüzdanlar, uygulamalar üzerinden alışveriş yaparken de kullanıcıya kolaylık sağlarlar. Bazı ATM’ler fiziksel kart gibi elektronik cüzdanın kullanımına da izin verir.
Avantajları ve Dezavantajları
Tüm teknolojik yeniliklerde olduğu gibi elektronik cüzdanların hem avantajları hem de dezavantajları mevcuttur. Buna rağmen mobil cüzdanların sağladığı avantajlar, dezavantajlarına göre daha fazladır.
Bu cüzdanların avantajları şunlardır:
- Kart bilgilerinin her seferinde doldurulması gerekmez.
- Ödeme bilgileri korumalı, merkezi bir konuma kaydedilir.
- Benzersiz bir sanal numara kullanır.
- Akıllı cihaz çalınsa bile para korunmaya devam eder.
- Finansal ve kişisel bilgilerin açığa çıkmasını sınırlar.
- Finansal hizmetlere erişimi kolaylaştırır.
- Fiziksel bir kart taşımaya gerek kalmaz.
- Daha hızlı işlem yapabilme olanağı sağlar.
- Ek güvenlik özellikleri sunar.
Bu cüzdanların dezavantajları ise şunlardır;
- Ödeme yöntemi her yerde kabul edilmeyebilir.
- WI-FI veya Bluetooth kullanılamıyorsa çalışmayabilir.
- Kayıp, çalıntı veya bozuk telefonlarda bilgi hırsızlığı ile karşılaşabilir.
Dijital Cüzdanlar Güvenilir Mi?
Yeni teknolojiler her zaman güvenli mi sorusunu akıllara getirmektedir. Özellikle finansal bilgileri içeren yeni bir teknolojinin güvenli olmaması kullanıcıları tedirgin eden bir durumun ortaya çıkmasına neden olur. Bunun yanında bu cüzdanlar, “tokenization” denilen ve kredi veya banka kartı numarasını saklayan bir güvenlik özelliği sunarlar. Özellikle kart numarasının gönderilmesi gereken ödemelerde dijital kartlar tek kullanımlık benzersiz bir numara göndererek ödeme yapılmasını sağlar, böylece kredi veya banka kartı numarası korunmuş olur.
Biyometrik verinin veya PIN kodunun girilmesi gereken kullanımı sayesinde elektronik cüzdanlar güvenli, hızlı ve kolay bir kullanım olanağı sunarlar.