Özel Sektör Borçlanma Araçları Fonu Nedir?
Özel sektör borçlanma araçları fonu, şirketlerin borçlu olarak düzenlemelerinin ardından ihraç ettikleri tahviller, değiştirilebilir ve paya dönüştürülebilir tahviller, bono ve kıymetli maden bonolarının SPK tarafından kabul edilecek sermaye piyasası araçları olarak tanımlanabilir. Kısacası burada ihraç eden kurumlar şirketlerdir. Bu fonlar genellikle bir yıl ve daha uzun vadelidir. Bir yıldan kısa olan özel sektör borçlanma fonları da bulunabilir. Bu fonlar sabit ya da değişken faizle ihraç edilebilirler. Aynı zamanda bu fonlara yatırım yapan yatırımcılar şirketin yönetimine katılım sağlayamazlar. Şirket ile tahvil sahibi arasında kurulan ilişki sürenin bitmesi ile son bulur. Ayrıca tahvil sahibi olan kişi şirketin kar ve zararlarından da etkilenmez. Bu tahvillerin getirilerini likiditesi ve sahip oldukları risk etkilemektedir.
Özel Sektör Borçlanma Araçları Fonu Çeşitleri
Özel sektör borçlanma araçları fonu çeşitleri şu şekildedir:
- Özel sektör tahvilleri
- Finansman bonoları: Vadeleri bir yıldan fazla olmayan ve kısa vadeli borcu temin etme amacıyla ihraç edilen senetlerdir.
- Varlığa ve İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetler: Bu kıymetlerde bir teminat gösterilmesi esası vardır. İpoteğe dayalı kıymetler sadece konut ve ipotek finansmanı kuruluşları tarafından ihraç edilebilir. Varlığa dayalı kıymetler ise bankalar başta olmak üzere çeşitli sektörden şirketler ve kuruluşlar tarafından ihraç edilebilir.
- Varlık ve İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler: Varlık finansman fonu ya da ipotek finansman kuruluşu tarafından devralınacak varlıkların karşılık gösterilmesi ile ihraç edilen kıymettir.
Avantajları
Özel sektör borçlanma araçları fonunun sunduğu en büyük avantaj devlet tahvil ya da bonolarına kıyasla daha yüksek getiri sağlamalarıdır. Daha yüksek getiri sağlamalarının nedeni aslında şirketlerin sahip olduğu performans ve risklerdir. Bu araçlar kullanılarak devlet tahvil ve bonolarından daha fazla getiri elde edilebilir. Şirketlerin performansı doğrultusunda bu fondan elde edilecek getiri artabilir. Fon aynı zamanda kısa süreli borç temini açısından da avantaj sağlar. Aynı zamanda kıyaslandığında görece düşük bir riske sahiptir. Getiri beklentisi yüksek ancak risk isteği düşük yatırımcılar bu fondan yararlanabilir. Böylece daha avantajlı yatırımlar yapabilirler.
Fonlar Nelere Yatırım Yapıyor?
Özel sektör borçlanma araçları fonları için portföy oluşturulurken özel sektör tahvillerine ve finansman bonolarına ek olarak döviz ödemeli tahviller, varlığa dayalı menkul kıymetler, özel sektör kira sertifikaları gibi çeşitli araçlardan yararlanılır. Aynı zamanda bu araçlara ek olarak küçük oranlarda da olsa devlet tahvili ve hazine bonolarından da yatırım yapmak için faydalanılabilir. Buna rağmen fonun yasal mevzuatı ve teması gereği yüzde sekseni daima özel sektör borçlanma fonları araçlarından oluşuyor. Özel sektör tahvil ve bonolarının cazibesi merkez bankaları faiz indirimlerine yöneldiği zamanlarda daha da artıyor. Bu fonlar devlet tahvillerine kıyasla daha az risk barındırsa da hisse senedi gibi diğer yatırım araçları ile kıyaslandığında daha düşük riske sahiptir. Kısaca fonlar nereye yatırım yapıyor sorusu yüzde sekseni özel sektör borçlanma fonu araçları olacak şekilde bir portföye olarak cevaplanabilir.
Türkiye’deki Özel Sektör Borçlanma Araçları Fonları
Türkiye’deki özel sektör borçlanma araçları fonları 7 ayrı gruba ayrılır. Bu gruplar şu şekildedir:
- TEB Portföy Özel Sek. Borç. Araç. Fonu (TOT)
- İş Portföy Özel Sek. Borç. Araç. Fonu (TBV)
- Yapı Kredi Port. Özel Sek. Borç. Araç. Fonu (YBS)
- Deniz Port. Özel Sek. Borç. Araç. Fonu (DBZ)
- Ak Portföy Özel Sek. Borç. Araç. Fonu (AYR)
- Osmanlı Portföy Özel Sek. Borç. Araç. Fonu (OSD)
- Atlas Portföy Bir. Özel Sek. Borç. Araç. Fonu (AHU)
Düşük risk grubunda yer alan bu fonların aylık ve yıllık getirileri değişkenlik gösterebiliyor.